Mijn (persoonlijke) versie van project leiderschap

Of, hoe benader ik mijn sociale projectomgeving vanuit de kracht van mijn persoonlijkheidskenmerken en verbind ik die via universele karaktereigenschappen?

Door: Marco Mud, Project Management Consultant voor ACTIVITY Project Management Services ׀ marcomud@activity.amsterdam ׀ 0657435206 Perugia, 2024

Projecten gesteld voor grote opgaven aan bijvoorbeeld woon-, rail-, wegen-, vaarwegen- en leidingeninfra betreffen niet zelden integrale gebiedsontwikkelingen van vele tientallen miljoenen euri waarin vele verschillende techniekvelden, binnen dan wel buiten de bebouwde omgeving, samen moeten worden gebracht vanuit verschillende organisaties in tijdelijke werkbare eenheden, ook wel projecten genaamd. Dit type projecten is complex omdat ze vaak meerdere techniekvelden en innovaties bevatten, uitgevoerd moeten worden in complexe fysieke en juridische omgevingen, door tijdelijke samengestelde organisaties bestaande uit verschillende werkmethoden en organisatieculturen en onder de aandacht van een myriade aan opdrachtgevers; stakeholders die niet zelden op grote afstand leven van de praktijk: de werkvloer, waarop het allemaal gebeurt. Ga er maar aanstaan als projectmanager, of als manager in een complex project, die geacht wordt leiding te geven aan het geheel. Wie ben ik? En waar zit de kracht van mijn persoonlijkheid om anderen te effectief te kunnen benaderen, of de zwakte waar ik mij bewust van mij moet zijn. Wie ben ik in relatie tot anderen? En waar zit de kracht van mijn karakter om mensen mee te kunnen leiden, en juist de zwakte waarvan ik mij bewust moet zijn?

Aan de ene kant mogelijk ‘’onbewust’’ vast aan je persoonlijkheid. Aan de andere kant ‘’onbewust’’ vast in de onoverzichtelijkheid van je karakter – met alle onbenutte kansen van dien. Wat te doen? Hier aandacht aan besteden: leren, aanpassen, fijn slijpen? Of deze ingewikkelde ongrijpbare en niet meetbare materie maar lief nemen – en voortgaan op de ooit ingeslagen weg op basis van de ooit gedroomde verwachting dat succes na al dat harde doorwerken dan niet uit kan uitblijven?

Beter van niet. Complexe projecten vragen, zogezegd, om complexe mensen om door geleid te worden. Nu zou je natuurlijk kunnen zeggen dat alle mensen complex zijn – per definitie – , maar het verschil zit ‘m naar mij overtuiging daarin dat managers met inzicht in de complexiteit van hun persoonlijkheid en hun karakter, er als het ware zichtlijnen in hebben aangelegd, beter in staat zijn om hun omgeving effectief te benaderen, te beïnvloeden: hun eigenschappen inzetten voor de goede zaak als het ware, dan die hun hun persoonlijkheid en karakter overkomt. Als donderslagen bij heldere hemel.

Gaan we te rade bij de zogenaamde Big5 van (de genetische aanleg van) persoonlijkheidskenmerken dan kunnen we, denkend aan onze positie binnen complexe projecten, ontdekken hoe wij onder stress reageren: cool and collected, of juist niet. Of we open staan voor nieuwe ideeën van anderen, of juist niet. We meewaaien met alle adviezen die ons aangedragen worden, of juist het tegendeel. Of we methodisch, herkenbaar en navolgbaar opereren, of juist niet. Of we acteren vanuit een extraverte aanleg of juist vanuit een introverte met regelmatige energy drain als gevolg.

Slaan we ‘’De Zoektocht naar Karakter’’ van Massimo Pigliucci er op na dan leren we dat de 4KD al net zo fundamenteel (en empirisch onderbouwd) voor effectief leiderschap zijn als de Big5. De 4KD zijnde de vier Kardinale Deugden te weten: Praktische Wijsheid, Rechtvaardigheid, Moed en Matigheid. De morele en ethische eigenschappen van een persoon die leiders al vanaf de Oudheid proberen eigen te maken om te overleven en voor te leven. Van de Atheense filosoof Socrates (4de eeuw BC) tot de psychologe Dahlsgaard (2005) in de woorden van Pigliucci lijkt het er op dat mensen van alle tijden en van alle winstreken en ongeacht hun culturele achtergrond waarde hechten aan min of meer dezelfde verzameling positieve karaktertrekken de Vier Kardinale Deugden in het bijzonder.

En wat leren wij hier dan van, beste projectvrienden? Nou, wat denk je zelf? Ik zeg, lees de Odyssee van Homerus en droom je een Odysseus. Of volg een opleiding ‘Mijn benadering van Project leiderschap’’ via het NESTOR-programma van ACTIVITY. Of stap, al dan niet vergezeld door een consultant of een mentor, zelf met voldoende sprezzatura naar voren en start met het geven van leiding vanuit de kracht van je unieke persoonlijkheid en met behulp van de vier universele kardinale karaktertrekken. Het kan allemaal, echt, voor de een misschien wat meer dan voor de ander, maar als het in ieder geval maar met hoofd, hart en ziel wordt aangepakt.